NIEUW BUURTSCHAP OP OUD INDUSTRIETERREIN
Haarlem Buiten ligt in het zuidelijkste puntje van de gemeente Haarlem, waar het Spaarne en de Ringvaart elkaar ontmoeten. Het Tjadenterrein, dat al 20 jaar buiten gebruik was, is gesaneerd en herontwikkeld tot een eigentijds en aansprekend  woonmilieu. Medio 2023 werden de 32 woningen van de nieuwe buurtschap opgeleverd. Riet Ooms is 76 en woont al 56 jaar op een woonark op deze bijzondere plek. Ze heeft alle veranderingen van dichtbij meegemaakt.

Riet: “Vroeger was hier enkel een boerenweggetje dat 5 km lang vanaf de rand van Haarlem naar de Ringvaart liep, waar vier woonarken lagen. Daar was ook Tjaden gevestigd, een grondborings- en bronbemalingsbedrijf. Qua bewoning was het er erg stil. In de loop der jaren zagen we Schalkwijk groeien, eerst met Europawijk en later Molenwijk. Op een gegeven moment werd de verbinding met Heemstede gemaakt. Er kwam een scholengemeenschap en een zwembad, maar qua bewoning bleef het lange tijd hetzelfde. We hadden een SRV man en die bracht alles mee wat je maar wilde hebben, ook zaken die normaal gesproken niet in zijn assortiment zaten zoals sterke drank. Een paar keer in de week kwam er een bakker langs. Melk haalden we bij de boer.”

Zo’n tien jaar geleden kwamen er plannen voor woningbouw. “De eigenaar van Tjaden wilde het terrein alleen verkopen als er iets moois voor in de plaats zou komen. De wijkraad, waar ik voorzitter van ben, en wij als oorspronkelijke bewoners zijn vanaf het begin door de ontwikkelaar en FARO betrokken en meegenomen in de plannen, bv. met open dagen.”

Ineens 32 buren
Vroeger als ik ‘s avonds laat terug naar huis reed en er zat een auto achter me, dacht ik altijd: wanneer sla je af? Dat voelde toch een beetje eng, want hier woonde verder niemand. Nu denk ik: dat is een van de buren. Tussen het sluiten van Tjaden en het begin van de bouw heeft wel twintig jaar gezeten. In die periode was het echt een spookterrein, dat veel gebruikt werd voor het maken van spannende filmopnames. Af en toe woonden er mensen antikraak in de loods. Nu is er levendigheid en gezelligheid. Je ziet mensen langswandelen met de hond en kinderen op de fiets naar school gaan. Dat is nogal een verschil met een verlaten, donker, unheimisch terrein achter hekken. Vanaf het begin is er sprake geweest van saamhorigheid en samen dingen oppakken. Bijvoorbeeld het pleintje van het pontje, dan overleggen we met elkaar hoe we dat zo gezellig mogelijk kunnen maken, zoiets hadden we vroeger niet voor elkaar gekregen bij de gemeente. Ik ben ervan overtuigd dat als we iemand nodig hebben, dat we zo bij de nieuwe buren zouden kunnen aanbellen voor hulp. En als er een kerstborrel of BBQ door de buurt georganiseerd wordt, dan worden wij ook uitgenodigd, dat is heel leuk.”

Riet vindt het ontwerp van de nieuwe buurtschap ook zeer geslaagd. “Er is een straatje gekomen met links en rechts woningen en een klein zijstraatje. Er staan allerlei soorten huizen, waaronder boerderijwoningen. De loodswoningen vind ik het leukst, omdat die refereren aan de loods die er vroeger stond. Voorheen was er veel beton. Nu staan er huizen die volledig zelfvoorzienend zijn, met warmtepompen en zonnepanelen. Er is veel meer groen en er zijn wadi’s aangelegd. Voor de uilen die in het oude fabrieksgebouw zaten is een uilenkast gemaakt en ook voor de vleermuizen zijn er voorzieningen gecreëerd.”

Voor Riet is het na al die jaren nog steeds een prachtige plek om te wonen en het is er alleen maar beter op geworden. “Aan de ene kant heb je het water waar altijd van alles te zien en te beleven is en aan de andere kant de weilanden met ooievaars, lepelaars en soms een vos. Melk, kaas, eieren en vlees halen we in de boerderijwinkel, maar je zit ook vlakbij de stad. Het is de mooiste plek van Haarlem!”