Circulariteit als bron van creativiteit
FARO levert deze week in Utrecht het eerste materialenpaspoort aan voor het project Leeuweplaats. We hebben inmiddels een lange ‘duurzame’ relatie met de gemeente Utrecht. Bij het Hortusproject in 2015 was er al aandacht voor circulariteit en hoge duurzaamheidseisen. Voor de projecten Ronduit Utrecht (2017), Leeuweplaats (2018) en Lindenhof (2019) werd de lat steeds hoger gelegd.
Johan Boterenbrood is adviseur duurzaam bouwen bij gemeente Utrecht. We vroegen hem naar zijn ervaringen met Madaster en zijn visie op de ontwikkelingen.
In zijn loopbaan, eerst zeven jaar als bouwfysicus en nu ruim vier jaar bij de gemeente, bij gebiedsontwikkeling duurzaamheid, heeft hij de aandacht voor circulair bouwen in een stroomversnelling zien komen. En daarmee ook de efficiency van het proces.
“Een jaar of vier geleden, toen Madaster haar intrede deed, dachten we nog: hoe gaan we dit überhaupt aanpakken? Er bestond nog bijna niks. Vrijwel geen protocollen of indicatoren. Het was echt pionieren.
Inmiddels is er een heldere leidraad voor onder andere architecten, zoveel mogelijk SMART. Er zijn indicatoren voor milieubelasting van materialen, hiervoor hanteren we de MPG (Milieu Prestatie Gebouwen). Voor de losmaakbaarheid van gebouwen gebruiken we nog geen indicatoren. Die zijn nog lastig in modellen te vatten. Dus dat gebeurt door middel van tekstuele toelichting of met tekeningen. Maar ook dat zal snel gaan veranderen verwacht ik. Het wordt steeds concreter en hanteerbaarder voor alle betrokken partijen.”
Samen met Amsterdam is Utrecht koploper op het gebied van circulair bouwen. De links georiënteerde raad, met een meerderheid van Groenlinks en D66 zit er bovenop.Voor opschaling van de circulaire bouweconomie heeft gemeente Utrecht het actieprogramma ‘Utrecht Circulair’ opgezet. Er zijn 20 gebiedsontwikkelingen en projecten geselecteerd waar circulariteit prioriteit heeft.Ongeveer een derde van de Utrechtse grond is in eigendom. Daar is het relatief makkelijk om de ambities waar te maken. Maar ook bij extern grondbezit vindt de roep om circulariteit steeds meer gehoor.
“Creatieve oplossingen die aan de voorkant worden bedacht, dat is waar we naartoe moeten. Architecten hebben daar een cruciale rol in.
P
Johan ziet vooral ook veel leuke ontwikkelingen aan de ontwerpkant. Architecten krijgen steeds meer grip op het onderwerp en bedenken de meest ingenieuze losmaakbare constructies en verrassende toepassingen van materialen. Creatieve oplossingen die aan de voorkant worden bedacht, dat is waar we naartoe moeten. Architecten hebben daar een cruciale rol in. Dat zijn ontwikkelingen die nu pas goed op gang beginnen te komen. Zelf heeft hij vooral contact met de ontwikkelaars en dus minder rechtstreeks met de architecten. “Best jammer eigenlijk. Het zou heel zinvol zijn om elkaar meer direct te spreken, om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Er zit zoveel kennis aan beide kanten. De ontwikkelaar is, begrijpelijk, vooral businesscase gedreven. Maar ook daar gaat de interesse voor circulair bouwen met sprongen vooruit. Een boeiende tijd voor mij en mijn vakgenoten.” Dit laatste onderschrijven wij, als FARO natuurlijk van harte. Kennis delen, research en pionieren doen we van nature en graag, zeker waar het zo’n ongelooflijk belangrijk doel dient!